2013 Okul Öncesi Eğitim Programının “Pozitif Düşünce ve İyi Oluş” Açısından İncelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.61518/ijpw-45Anahtar Kelimeler:
Okul Öncesi Eğitim Programı, Pozitif Düşünme, İyi OluşÖzet
Okul öncesi dönemde beyin gelişimi ve sinaptik bağlantıların kurulma oranı yoğun ve hızlıdır. Bu dönemde verilecek eğitimin rastlantılardan uzak, programlara dayalı yürütülmesi gereklidir. Bu araştırmada; 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı’nı “Pozitif Düşünce ve İyi Oluş” açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma modeli ve doküman incelemesi yöntemi kullanılan çalışmada alanyazına dayalı olarak Pozitif Düşünme ve İyi Oluş Analiz Formu hazırlanmıştır. Formda beş ana öğe altında 57 alt öğe yer almaktadır. Araştırmanın bulgularına göre Okul Öncesi Eğitim Programı’nda en fazla kendini tanıma öğesinin sonra sırasıyla kendini gerçekleştirme, empati, grupla iletişim ve etkileşim ve toplumla iletişim ve etkileşim ana öğelerinin; alt öğeler açısından ise en çok sorumluluk alma, bağımsız düşünme, gelişim ve öğrenmeye açık olma, farklı bakış açılarına sahip olma, aldığı kararlara uygun davranma, belirlediği amaç doğrultusunda çaba gösterme, duygularını tanıma ile yaratıcı olma öğesinin yer aldığı görülmüştür. Ayrıca Programda Pozitif Düşünme ve İyi Oluş Analiz Formu’nda yer alan 12 alt öğenin az yer aldığı ve 12 alt öğenin ise hiç yer almadığı anlaşılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda yeni program geliştirme süreçlerinde, pozitif düşünme ve iyi oluşa ilişkin öğelerin dikkate alınması ve pozitif düşünme ve iyi oluşu destekleyecek kazanım ve göstergelere daha fazla yer verilmesi. öğretmenlerin pozitif düşünme ve iyi oluş hakkında bilgilendirilerek farkındalık kazanmaları sağlanmalıdır. Bu anlamda güncellenen 2024 yılı Okul Öncesi Programı’nda pozitif düşünme ve iyi oluş ile ilgili içeriğe daha fazla yer verildiği görülmüştür.
Referanslar
Aral, N., & Kadan, G. (2018). 2013 Okul öncesi eğitim programının değerler eğitimi bağlamında incelenmesi
[Investigation of 2013 Preschool education programme in the context of values education]. Journal of Early Childhood Studies. (2),1, 113-131. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.196720182159 DOI: https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.196720182159
Atan, A., & Buluş, M. (2021). Çocuklarda psikolojik iyi oluş: Bir model önerisi ve ölçek geliştirme çalışması
[Psychological well-being in children: A model proposal and scale development study]. Marmara University Atatürk Faculty of Education Journal of Educational Sciences, 54, 97-128. https://doi.org/10.15285/maruaebd.845941 DOI: https://doi.org/10.15285/maruaebd.845941
Aydin, A. (2008). Eğitim psikolojisi [Educational psychology]. Pegem Akademi.
Aygün, H. E. (2022). Problem çözme becerisi. Bilişsel düşünme becerileri [Problem solving skills. Cognitive thinking
skills]. Ankara: MEB Publication.
Büyükkaragöz, S., & Çivi, C. (1999). Genel öğretim metodları öğretimde planlama uygulama [General teaching
methods planning and application in teaching]. Beta.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri DOI: https://doi.org/10.14527/9789944919289
[Scientific research methods]. (20th Edition) Pegem Akademi.
Cenkseven, F., & Akbaş, T. (2007). Üniversite öğrencilerinde öznel ve psikolojik iyi olmanın yordayıcılarının
incelenmesi [Investigation of predictors of subjective and psychological well-being in university students]. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 3(27), 43-65. https://doi.org/10.17066/pdrd.57116
DBE. (2022). Duygular Çocuklara Nasıl Öğretilir [How to Teach Emotions to Children].
https://www.dbe.com.tr/tr/cocuk-ve-genc/11/.
Demirel, Ö. (2015). Eğitimde program geliştirme kuramdan uygulamaya [Programme development in education from
theory to practice]. Pegem A Publishing.
Demir, R., & Türk, F. (2020). Positive psychology: History, basic concepts, therapeutic process, criticisms and
contributions. International Journal of Academic Psychological Counselling and Guidance Research 2(2), 108-125.
Dereli İman, E. (2014). Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocuklarının sosyal gelişimine etkisi: Sosyal beceri,
psikososyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi [The effect of values education programme on the social development of 5-6 year old children: Social skills, psychosocial development and social problem solving skills]. Educational Sciences in Theory and Practice, 14(1), 249-268. https://doi.org/ 10.12738/estp.2014.1.1679
Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme [Programme evaluation in education]. Anı Publishing.
Erkuş, S., & Yazar, T. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki değerler eğitimine
ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi [Evaluation of preschool teachers' views on values education in preschool education programme]. Journal of Dicle University Ziya Gökalp Faculty of Education, 20, 196-211.
Frankl, V. E. (2009). İnsanın anlam arayışı [Man's search for meaning]. Okuyanus.
Fromm, E. (1993) Özgürlükten kaçış [Escape from freedom]. Payel Publications.
Goleman, D. (1998). Duygusal Zeka [Emotional intelligence]. Varlık Publications. DOI: https://doi.org/10.1002/ltl.40619981008
Gökçe Ersoy, E., & Köşger, F. (2016). Empati: Tanımı ve önemi. [Empathy: Definition and importance]. Osmangazi
Medical Journal. 3(2), 9-17. http://dx.doi.org/10.20515/otd.33993 DOI: https://doi.org/10.20515/otd.33993
Güler, D. S. (2001). 4.5.6. yaş okul öncesi eğitim programının değerlendirilmesi [Evaluation of preschool education program]. [Unpublished doctoral dissertation]. Ankara University Institute of Educational Sciences.
Güneş, F. (2012). Öğrencilerin düşünme becerilerini geliştirme [Developing students' thinking skills]. Journal of
Turkishness Science Research. 32. 127-146. https://dergipark.org.tr/en/pub/tubar/issue/16973/177364
Gürkan, T. (2006). Okul öncesi eğitim programı uygulama rehberi. Ne yapıyorum? Neden Yapıyorum? Nasıl
Yapmalıyım? [Preschool education programme ımplementation guide. What am I doing? Why am I doing it? How should I do it?]. Part IV. Basic features of preschool education programme (pp.79-98).YA-PA Publications.
Gözütok, Ş. (2020). İslâm Âlimlerinin bağımsız düşünme ve eleştiri anlayışı-Emevî ve Abbasîler dönemi [Islamic
scholars' understanding of independent thinking and criticism-Emawî and Abbasids period]. Turkish Academic Research Review, 5(2), 175-204. https://doi.org/10.30622/tarr.705875 DOI: https://doi.org/10.30622/tarr.705875
Gür, Ç. (2021). Pozitif düşünme. Okul öncesi eğitimde pozitif düşünme ve etkinlik örnekleri Positive thinking
[Positive thinking and activity examples in preschool education]. Anı Publishing.
Hirsh, R. A. (2004). Early childhood curriculum. Incorporating multiple intelligences, developmentally appropriate
practice, and play. Pearson.
Kamışlı, H. (2022). Pozitif düşünme bağlamında program geliştirme [Programme development in the context of
positive thinking]. In Ç.Gür (Ed.) Infancy to adolescence well-being positive thinking education (pp. 67-87). Anı Publishing.
Kandır, A., & Can Gözüm, A. İ., & Türkoğlu, D. (2017). T.C. MEB 2013 Okul öncesi eğitim programının görsel
sanat etkinlikleri yönünden değerlendirilmesi [Evaluation of T.C. MEB 2013 Preschool education programme in terms of visual art activities]. In Eğitim bilimlerinde yenilikler ve nitelik arayışı [Innovations in educational sciences and the search for quality] (pp. 531-546). Ankara: Pegem A Publishing.
Karadağ, Ş. (2019). Üniversite öğrencilerinde olumlu düşünme becerisinin kişilerarası iletişim becerisi ile
ilişkisi [The relationship of positive thinking skills with ınterpersonal communication skills in university students]. Anemon Muş Alparslan University Journal of Social Sciences, 7, 131-136. https://doi.org/10.18506/anemon.521122 DOI: https://doi.org/10.18506/anemon.521122
Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi kavramlar-ilkeler-teknikler [Scientific research method concepts-
principles-techniques]. Ankara: Nobel Publication Distribution.
Kardaş, F., & Yalçın, İ. (2019). Türkiye’de iyi oluş ile ilgili yapılmış araştırmaların sistematik olarak incelenmesi
[A systematic review of research on well-being in Turkey]. Kastamonu Journal of Education, 27(4), 1423-1433. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2799 DOI: https://doi.org/10.24106/kefdergi.2799
Kındıroğlu, Z. (2018). Ebeveynlerin psikolojik iyi oluş ve psikolojik dayanıklılık düzeyleri ile çocukların sosyal DOI: https://doi.org/10.17984/adyuebd.458224
yetkinlik ve davranışları arasındaki ilişki [The relationship between parents' psychological well-being and psychological resilience levels and children's social competence and behaviours]. [Unpublished master's thesis]. Sabahattin Zaim University.
Kıral, E. (2015). Yönetimde karar ve etik karar verme sorunsalı [Decision in management and ethical decision making
problem]. Adnan Menderes University Faculty of Education Journal of Educational Sciences, 6(2), 73-89.
Kocalar, E., & Bay, E. (2020). 2013 Okul Öncesi Eğitim Programının karakter eğitimi açısından değerlendirilmesi
[Evaluation of 2013 Preschool Education Programme in terms of character education]. Journal of Inonu University Faculty of Education, 21(3), 1304-1319. https://doi.org/10.17679/inuefd.780300.
Koçin, B., & Tuğluk, M. N. (2020). Okul Öncesi Eğitim Programının 21. yüzyıl becerileri açısından incelenmesi DOI: https://doi.org/10.17679/inuefd.780300
[Investigation of 2013 Preschool Education Programme in terms of 21st century skills]. Ulakbilge Journal of Social Sciences, 49, 621-649. https://doi.org/ 10.7816/ulakbilge-08-49-01
Kuzgun, Y. (1972). Kendini Gerçekleştirme [Self Realisation]. Journal of Ankara University Faculty of Language
and History-Geography, Department of Philosophy,10, 163-178.
Maslow, A. H. (2001). İnsan olmanın psikolojisi [The psychology of being human]. Kuraldışı.
MEB, (2016). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Okul Öncesi Eğitim Programı [Child Development and Education Preschool
Education Programme]. http://www.megep. meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller/Okul%20%C3%C3%96ncesi%20E%C4%9Fitim%20Program%C4%B1.pdf.
MEB, (2013). Okul Öncesi Eğitim Programı. [Preschool Education Programme]. Ministry of Education.
MEB, (2024). T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Temel Eğitim Genel Müdürlüğü Okul Öncesi Eğitim Programı [T.C.
Ministry of National Education General Directorate of Basic Education Preschool Education Programme]. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/guncellenen okuloncesiegitimprogrami.pdf.
Özdemir, S. M. (2005). Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından
Değerlendirilmesi [Evaluation of Critical Thinking Skills of University Students in Terms of Various Variables]. Turkish Journal of Educational Sciences, 3 (3), 297-316. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd/issue/26123/275185
Polat, Ö., Akay, D., & Aydun, E. (2021). MEB 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı’nın beyin temelli öğrenme
yaklaşımı açısından incelenmesi [Investigation of MEB 2013 Preschool Education Programme in terms of Brain-based learning approach]. Journal of National Education, 229, 419-444.
Poyraz, H., & Dere, H. (2011). Okul öncesi eğitimin ilke ve yöntemleri [Principles and methods of preschool
education]. Anı Publishing.
Sak, U. (2022). Yaratıcılık nedir? Bilişsel düşünme becerileri içinde. [What is Creativity? In Cognitive Thinking
Skills]. MEB Publication. Retrieved from https://zekihabercom.teimg.com/zekihaber-com/images/upload/12-bilissel-dusunme- becerileri.pdf.
Seligman, M. E. (2012). Flourish: A visionary new understanding of happiness and well-being. Random House.
Sezer, A., Çoban, O., & Akşit, İ. (2017). Öğretmenlerin sorumluluk değeri algılarının incelenmesi [Investigation of
teachers' perceptions of responsibility value]. Uşak University Journal of Educational Research, 3(1), 122-144. https://doi.org/10.29065/usakead.285941 DOI: https://doi.org/10.29065/usakead.285941
Şıvgın, N. (2005). Okul öncesi eğitim kurumlarında uygulanan eğitim programına ilişkin öğretmen görüşleri –
Denizli ili örneği [Teachers' opinions on the education programme ımplemented in preschool education ınstitutions -Denizli province example]. [Unpublished master's thesis]. Pamukkale University.
Sümer, N., & Şendağ Anafarta, M. (2009). Orta Çocukluk Döneminde Ebeveynlere Bağlanma, Benlik Algısı ve
Kaygı [Attachment to Parents, Self-Perception and Anxiety in Middle Childhood]. Journal of Turkish Psychology. 24 (63), 86-101. https://psikolog.org.tr/tr/yayinlar/dergiler/1031828/tpd1300443320090000m000125.pdf
Taştan, N. S. (2020). Nöroplastisitenin etkileri üzerine bir eğitim programı ve yeni bir teknik önerisi: Süpürme tekniği
[A training programme on the effects of neuroplasticity and a new technique proposal: Sweeping technique]. ODÜ Journal of Social Sciences, 10 (1), 228-251. https://dergipark.org.tr/en/pub/odusobiad/issue/53307/672547
TDK (2023). Güncel Türkçe sözlük [Current Turkish dictionary]. https://sozluk.gov.tr/
Thorpe, S. (2001). Einstein gibi düşünmek [Thinking like Einstein. Translation: Tuncer Büyükonat]. Beyaz
Publications
Tican Başaran, S., Ulusoy, (2018). 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı’nın değerlendirilmesi. [Evaluation of 2013
Preschool Education Programme]. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 51(2), 1-38. https://doi.org/10.30964/auebfd.417643 DOI: https://doi.org/10.30964/auebfd.417643
Toker, A. (2022). Sosyal bilimlerde nitel veri analizi için bir kılavuz [A guide for qualitative data analysis in
social sciences]. Pamukkale University Journal of Institute of Social Sciences, 51(1), 319-345. https://doi.org/10.30794/pausbed.1112493
Tuncer, B. (2015). Okul öncesi eğitimdeki çağdaş yaklaşımların incelenmesi ve MEB Okul Öncesi Programıyla
karşılaştırılması [Investigation of contemporary approaches in preschool education and comparison with MoNE Preschool Programme]. International Journal of Field Education, 1(2), 39-58. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/90121
Tunç, B. (2022). Seligman’dan iyi oluşa farklı bir bakış: PERMA Modeli [A different perspective on well-being from DOI: https://doi.org/10.30803/adusobed.992436
Seligman: PERMA Model]. Aydın Adnan Menderes University, Journal of Institute of Social Sciences, 9(1), 1-15. https://doi.org/10.30794/pausbed.1112493 DOI: https://doi.org/10.30794/pausbed.1112493
Turan, N., Ancel, G., & Canbulat, Ş. (2021). Öğrenci hemşirelerin kendini tanıma ve karşılıklı bağımlılık durumlarının
incelenmesi [Examination of self-recognition and interdependence status of student nurses]. Journal of Psychiatric Nursing, 12(1), 35-42. https://doi.org/10.14744/phd.2020.53254 DOI: https://doi.org/10.14744/phd.2020.53254
Turan, F. (2022). Çocukluk döneminde iyi oluş ve pozitif düşünme [Well-being and positive thinking in middle
childhood]. In Ç. Gür (Ed.), Well-being from Infancy to Adolescence in positive thinking education (pp 125-152).Anı Publishing.
Varış, F. (1991). Eğitim bilimine giriş [Introduction to education science]. Ankara University Press.
Yalçıntaş Sezgin, E., & Ulus, L. (2019). Yaşam becerileri. [Life skills]. I.Ü. Faculty of Open and Distance
Education. https://auzefalmsstorage.blob.core.windows.net/auzefcontent/18_19_bahar/yasam_becerileri/1
Yener, S., & Çankır, B. (2017). İş'te pozitif davranış [Positive behaviour at work]. Çizgi Kitapevi.
Yılmaz, M. A. (2001). İşbirliğine dayalı (kubaşık) öğrenme yönteminin yüksek öğretim sınıflarında kullanılması [The
use of cooperative learning method in higher education classes]. Journal of Educational Administration from Theory to Practice, 28(28), 593-612. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/108491
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods (5th ed.)]. Seçkin
Publishing.
Yüksel, G. (2016). Sosyal beceri eğitiminin üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerine etkisi [The effect of DOI: https://doi.org/10.14527/9786054282814.07
social skills training on social skills levels of university students]. Turkish Journal of Psychological Counselling and Guidance, 2(11), 37-47. https://doi.org/10.17066/pdrd.81573
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Fethi TURAN
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.